Klassieke Hutspot is een heerlijk Nederlands gerecht dat je hart verwarmt! Dit eenvoudig te maken recept is perfect voor een koude avond en zit boordevol smaak. Houd je van stamppot en traditionele smaken? Dan moet je dit zeker proberen! Ga jij Klassieke Hutspot maken?
Klassieke Hutspot
Klassieke Nederlandse hutspot met gestoofd hacheevlees (klapstuk) en optionele rookworst. Een stevige winterstamppot van aardappelen, wortel en ui waarbij het vlees eerst bruin wordt gebakken en vervolgens langzaam wordt gestoofd in runderbouillon voor veel smaak. De groenten worden apart gekookt en met roomboter en volle melk gestampt tot een smeuïge, licht grove structuur. Serveer met in plakken gesneden rookworst en verdeel het gestoofde vlees door de hutspot of serveer ernaast.
Ingrediënten
- Aardappelen 1000 g, geschild en in gelijke stukken
- Winterpeen (wortel) 600 g, geschild en in stukken
- Uien 500 g, in ringen of grove stukken
- Hacheevlees of klapstuk 500 g, in blokjes
- Roomboter 30 g (2 eetlepels)
- Volle melk 125 ml
- Rookworst 375 g (optioneel, apart verwarmen volgens verpakking)
- Runderbouillon 500 ml (voor het stoven van het vlees)
- Zout 5 g (1 theelepel)
- Zwarte peper 1 g (1/2 theelepel), versgemalen
Bereidingswijze
- Voorbereiding: schil de aardappelen en wortels en snijd in gelijke stukken zodat ze gelijkmatig gaar worden. Snijd de uien in ringen en het vlees in blokjes. Zet alle ingrediënten klaar.
- Vlees bruinen: verhit 15 g roomboter in een ruime braadpan op middelhoog vuur. Bestrooi het vlees met 2 g zout en 0,5 g peper en bak het in porties rondom bruin (ongeveer 6-8 minuten per portie). Haal het vlees uit de pan en zet apart.
- Uien karamelliseren: voeg de resterende 15 g roomboter toe aan dezelfde pan en zet het vuur iets lager. Doe de uien erbij en bak ze al roerend 10 minuten tot ze beginnen te kleuren en zoeter worden.
- Vlees stoven: voeg het gebruinde vlees terug in de pan bij de uien, giet 500 ml runderbouillon erbij en breng zacht aan de kook. Zet het vuur laag en laat het vlees met de deksel op de pan 90 minuten zachtjes stoven totdat het zacht is. Controleer na 60 minuten en voeg indien nodig een scheutje water toe.
- Groenten koken: ongeveer 20 minuten voordat het vlees gaar is, zet een grote pan met licht gezouten water aan de kook. Doe de aardappelen en wortels in de pan en kook ze 20 minuten. Voeg de uien (die je apart hebt gehouden als je ze hebt gebakken; anders kun je de uien in dezelfde pan meekoken) de laatste 5 minuten toe totdat groenten gaar zijn en makkelijk met een mes te doorboren zijn.
- Afgieten en droogstomen: giet het kookvocht af en laat de aardappelen en wortels kort (1-2 minuten) droogstomen in de pan om overtollig vocht kwijt te raken. Bewaar indien gewenst 50-100 ml van het kookvocht en/of wat stoofthee van het vlees voor extra smaak.
- Stampen: voeg 30 g roomboter en 125 ml volle melk toe aan de warme aardappelen, wortels en eventueel de gekookte uien. Stamp met een stamper tot een smeuïge maar nog licht grove structuur. Voeg naar behoefte 30-50 ml van het bewaarde kookvocht of vleesstoofthee toe om de gewenste smeuïgheid te bereiken. Breng op smaak met 3 g zout en 0.5 g peper en meng goed. Let op: niet te nat maken; overtollig vocht afgieten voorkomt een slappe hutspot.
- Rookworst en serveren: verwarm de rookworst apart volgens de verpakking (meestal 12-15 minuten in heet water of stomen). Schep de hutspot op borden, verdeel het gestoofde vlees erdoor of serveer ernaast en snijd de rookworst in plakken bovenop. Serveer direct.
- Tips en fouten vermijden: gooi overtollig kookvocht weg om te voorkomen dat de hutspot te nat wordt; stamp met een stamper en geen mixer voor de juiste textuur; bruin het vlees goed voor meer diepte van smaak; verwarm de rookworst apart en voeg deze vlak voor het serveren toe.
Voedingswaarde:
Porties: 6 Portiegrootte: 1 portie (van 6)Hoeveelheid per portie: Calorieën: 795Total Fat: 36gSaturated Fat: 13gTrans Fat: 0gUnsaturated Fat: 23gCholesterol: 60mgSodium: 550mgCarbohydrates: 47gNet Carbohydrates: 42gFiber: 5gSugar: 4gSugar Alcohols: 0gProtein: 42g
De geschiedenis van hutspot: Een oer-Hollandse traditie
Wist je dat hutspot al heel oud is? Het is een typisch Nederlands wintergerecht, onlosmakelijk verbonden met de Nederlandse geschiedenis. De meeste mensen kennen het verhaal van de belegering van Leiden in 1574. Toen aten de Leidenaren hutspot als noodrantsoen, nadat de Spanjaarden het beleg hadden opgegeven. Dat maakt het gerecht extra bijzonder.
Hutspot hoort bij de oudste stamppotten van Nederland. Het is simpel, maar goed vullend eten. De naam ‘hutspot’ komt van het woord ‘hutsen’. Dat betekent de ingrediënten door elkaar stampen. Vaak eet je het met rookworst. Het is echt een stukje Hollandse gezelligheid!
Wist je dat: De originele hutspot uit 1574 bevatte geen aardappel. Aardappels waren toen nog niet bekend in Nederland als voedsel. Het gerecht bestond vooral uit wortel, ui en specerijen. In plaats van aardappel werd waarschijnlijk pastinaak gebruikt. Aardappels werden pas in de 18e eeuw populair.
Het Leidens Ontzet: Hutspot, haring en wittebrood
Het verhaal van hutspot is nauw verbonden met het Leidens Ontzet op 3 oktober 1574. De Spanjaarden, die Leiden belegden, vluchtten en lieten een ketel met hutspot achter. De uitgehongerde Leidenaren vonden dit als eerste voedsel. Sindsdien wordt het Leidens Ontzet jaarlijks herdacht. Op 3 oktober wordt in Leiden dan traditioneel hutspot gegeten, vaak samen met haring en wittebrood. Dit symboliseert de schaarse maaltijd die de bevolking na het ontzet aantrof.
Historici vermoeden dat de Spanjaarden de ‘olla podrida’ (een Spaans stoofgerecht) maakten, wat een inspiratiebron kan zijn geweest voor de Nederlandse hutspot. Dit laat zien dat ons traditionele gerecht mogelijk ook Spaanse wortels heeft, een interessant detail uit de geschiedenis.
Tips voor de lekkerste hutspot
De basis voor goede hutspot is simpel. Je hebt aardappelen, winterpeen en uien nodig. Voor vier personen gebruik je ongeveer 1 kilo aardappelen. Voeg daar 500-750 gram winterpeen aan toe. En vergeet de 400-600 gram uien niet. Dit is een prima verhouding om mee te starten.
Voor extra smaak is het goed om het vlees, bijvoorbeeld je spekjes, en de uien eerst goed te bruinen. Dit karamelliseren van de uien maakt ze ook extra zoet en rijk van smaak, een echte aanrader! Wil je hutspot extra smeuïg? Doe er dan een scheutje melk bij. Een klontje lekkere roomboter maakt het ook heerlijk romig. Zo smaakt je hutspot net zo lekker als vroeger.
TIP: Giet altijd al het overtollige kookvocht goed af om een waterige hutspot te voorkomen. Perfecte hutspot is smeuïg, niet nat. Gebruik ook verse kruiden zoals tijm of laurierblad tijdens het koken voor een extra smaakdimensie.
Veelgemaakte fouten en hoe je ze voorkomt
Soms wordt hutspot te nat. Dat komt doordat er te veel kookvocht in blijft zitten. Gooi daarom altijd het overtollige water af na het koken. Anders wordt je hutspot waterig en dat is zonde. De perfecte hutspot is lekker smeuïg, niet waterig.
Stamp nauwkeurig: niet te grof, maar ook niet te papperig. Gebruik een pureestamper, want een blender geeft een vreemde, plakkerige structuur. Vlees moet je voor het beste resultaat goed bruinen. En onthoud: rookworst verwarm je altijd apart. Dit zorgt ervoor dat de structuur lekker stevig blijft en de worst niet uitdroogt of taai wordt. Hachee is overigens een apart stoofgerecht en hoort niet standaard bij hutspot.
Variaties en alternatieven
Hutspot hoef je niet altijd met rookworst te eten. Je kunt er van alles mee doen! Probeer eens spekjes bij je hutspot of serveer er gehaktballetjes bij. Er zijn ook vegetarische rookworsten verkrijgbaar, zodat iedereen mee kan genieten van dit heerlijke gerecht.
Je kunt ook andere groenten gebruiken. Wat dacht je van pompoen of zoete aardappel voor een zoetere smaak? Je kunt zelfs prei gebruiken in plaats van ui voor een mildere smaak. En wist je dat pastinaak een goede historische én smaakvolle vervanger is voor aardappel? Andere wintergroenten zoals knolselderij of koolraap zijn ook heerlijk in een stamppot. Een snufje nootmuskaat is ook lekker, of een beetje mosterd voor een pittige twist. Experimenteer gerust met de hoeveelheden. Sommige mensen houden van meer wortel, anderen van meer ui, dus maak het vooral zoals jij het lekker vindt!
Bewaren en opwarmen: Zo blijft je hutspot lekker!
Net als veel stamppotten is hutspot vaak de volgende dag nog lekkerder. Je kunt restjes hutspot heel goed bewaren in de koelkast, tot twee dagen in een afgesloten bakje. Zorg ervoor dat de hutspot goed is afgekoeld voordat je hem in de koelkast zet.
Opwarmen kan eenvoudig in een pan op middelhoog vuur, eventueel met een klein scheutje melk of water om het weer smeuïg te maken. Roer regelmatig om aanbranden te voorkomen. Ook in de magnetron is het snel opgewarmd. Hutspot is trouwens ook prima in te vriezen voor een later moment. Verpak het luchtdicht en vries het in voor maximaal drie maanden. Laat het dan langzaam ontdooien in de koelkast voordat je het opwarmt.
Conclusie
De beste hutspot begint met het goed bruinen van vlees en uien voor extra smaak en het niet te waterig maken door overtollig vocht af te gieten. Of je nu kiest voor klassieke rookworst of een vegetarische variant, met een scheutje melk en roomboter tover je een heerlijk smeuïg gerecht op tafel. Ga jij deze zomerse hutspot maken en ontdekken hoe lekker dit oude recept is?
